Moitos profesores están acostumados a loitar cos procesadores de texto tradicionais: fórmulas que se desprazan, imaxes rebeldes ou bibliografías case imposibles de xestionar. Aquí é onde entra en xogo LaTeX, unha linguaxe deseñada precisamente para evitar eses quebracabezas. E o mellor? O resultado sempre parece profesional, como se fose un libro publicado por unha editorial académica.
É certo que a curva inicial de aprendizaxe pode impoñer un pouco de respecto: non é tan sinxelo como abrir Word e poñerse a escribir. Pero o tempo que invistes en aprendelo compénsase axiña coa tranquilidade de saber que, cando imprimes ou compartes o PDF, todo está perfecto. E, por se fose pouco, contas cun aliado de peso: a intelixencia artificial.
Unha das grandes vantaxes de editar con LaTeX é a facilidade para crear materiais similares, como un exame derivado doutro ou cun nivel de dificultade diferente. Só tes que xuntar varios ficheiros .tex (por exemplo, varios exames) e pedirlle á IA que cree un novo con base neles, engadindo os cambios que consideres necesarios.
Pero antes de editar con Piztu, debes instalalo no teu computador:
Se usas Windows, o teu aliado chámase MiKTeX. Vas á súa web oficial, descargas o “Basic Installer” e segues o asistente (escolle “instalar para calquera usuario” e listo). Cando remates, abre a consola (cmd ou PowerShell) e escribe xelatex –version. Se che sae a versión, xa está! E non esquezas abrir o MiKTeX Console de cando en vez para actualizar os paquetes (é tan sinxelo como facer clic en “Check for updates” e “Update Now”).
Se estás en Debian ou distribucións derivadas como é o caso de Ubuntu, é incluso máis fácil. Abre o terminal e, se queres ir a por todas, escribe:
sudo apt update
sudo apt install texlive-full
Isto dáche todo o que necesitas, aínda que ocupa espazo. Se prefires algo lixeiro, vai con:
sudo apt update
sudo apt install texlive-base texlive-latex-extra texlive-xetex
Comproba que todo funciona con xelatex –version. Se ves a versión, xa tes o teu LaTeX listo para brillar. Aínda que antes de empregalo en Piztu, é conveniente reiniciar o equipo.
A continuación abres o Zettlr e creas un documento Latex no cartafol do teu espazo de traballo. Para probar podes empregar o seguinte código, sen preocuparte pola funcionalidade de cada instrución:
\documentclass[9pt]{scrartcl} % Tamaño de papel en carta
\usepackage{amsmath} % Para expresiones matemáticas
\usepackage{graphicx} % Para insertar imágenes
\usepackage{tikz} % Para dibujar el cuadrado en el exponente
\usepackage{fancyhdr} % Para personalizar encabezados y pies de página
\usepackage{lipsum} % Para generar texto de prueba (puedes eliminar esto si no lo necesitas)
\usepackage{geometry} % Para ajustar los márgenes
\usepackage{multicol} % Para usar el entorno multicols
\usepackage{setspace}
\usepackage{enumitem} % Para ajustar la tabulación de listas
\usepackage{gfsneohellenicot} % Compilar con xelatex - especial matemáticas
% Configuración de márgenes según las normas APA
\geometry{top=1in, bottom=1in, left=0.5in, right=0.5in}
% Configuración de encabezado y pie de página
\pagestyle{fancy}
\fancyhf{} % Limpia encabezado y pie de página
\fancyhead[L]{Departamento de Matemáticas. Práctica 14. Operaciones con números enteros} % Nombre del instituto centrado en el encabezado
\fancyhead[R]{\includegraphics[height=1.5cm]{logotipo.pdf}} % Logotipo en el encabezado derecho
% Aumentar la distancia entre el encabezado y el texto
\setlength{\headsep}{50pt} % Cambia este valor para ajustar la separación
% Ajustar la altura del encabezado
\setlength{\headheight}{46.28pt}
\addtolength{\topmargin}{-34.28pt}
% Paquete adicional para tablas de ancho completo
\usepackage{array}
\usepackage{float} % paquete para manter as táboas dentro do exercicio correcto
% Redefinir el comando \item para agregar un espacio antes de cada uno
\setlist[enumerate]{itemsep=1.4em}
\graphicspath{{img/}}
\begin{document}
\begin{enumerate}
\item Representa sobre la recta numérica y ordena de mayor a menor los números enteros:
\[
3, -5, 14, -12, -6, 0, 7, -1, 2, -13.
\]
\subsection*{Recta Numérica}
\begin{center}
\begin{tikzpicture}[scale=0.8]
% Recta numérica
\draw[->] (-15,0) -- (15,0) node[below] {Números enteiros};
% Marcas na recta
\foreach \x in {-14,-13,...,14} {
\draw (\x,0.1) -- (\x,-0.1);
\node[below] at (\x,-0.2) {\x};
}
\end{tikzpicture}
\end{center}
\item Intercala los símbolos (<) ou (>) según corresponda:
\begin{enumerate}
\begin{multicols}{4}
\item (-5 \ _ \ 4)
\item (+3 \ _ \ -1)
\item (-6 \ _ \ -4)
\item (-3 \ _ \ -2)
\item (0 \ _ \ +3)
\item (-9 \ _ \ 0)
\item (+6 \ _ \ -11)
\item (+5 \ _ \ -3)
\item (-1 \ _ \ +6)
\item (+8 \ _ \ -8)
\item (-3 \ _ \ -7)
\item (+4 \ _ \ +8)
\end{multicols}
\end{enumerate}
\item Completa las tablas:
\begin{multicols}{2}
\[
\begin{array}{|c|c|}
\hline
\textbf{Número} & \textbf{Valor absoluto} \\
\hline
+6 & \\
\hline
-5 & \\
\hline
0 & \\
\hline
+3 & \\
\hline
+1 & \\
\hline
-7 & \\
\hline
+2 & \\
\hline
0 & \\
\hline
\end{array}
\]
\[
\begin{array}{|c|c|}
\hline
\textbf{Número} & \textbf{Opuesto} \\
\hline
+6 & \\
\hline
-5 & \\
\hline
0 & \\
\hline
+3 & \\
\hline
+1 & \\
\hline
-7 & \\
\hline
+2 & \\
\hline
0 & \\
\hline
\end{array}
\]
\end{multicols}
\item Calcula:
\begin{enumerate}
\begin{multicols}{3}
\item $\lvert +9 \rvert + \lvert -9 \rvert =$
\item $\lvert -4 \rvert - \lvert -5 \rvert =$
\item $\lvert +3 \rvert + \lvert -5 \rvert =$
\item $\lvert 6 \rvert + \lvert -6 \rvert =$
\item $\lvert -7 \rvert - \lvert 7 \rvert =$
\item $\lvert 6 \rvert \cdot \lvert -2 \rvert =$
\item $\lvert 0 \rvert =$
\item $\lvert -3 \rvert - \lvert -8 \rvert =$
\item $\lvert 5 + (-5) \rvert =$
\end{multicols}
\end{enumerate}
\item Calcula
\begin{enumerate}
\begin{multicols}{4}
\item $+3 - 8 =$
\item $-5 + 7 =$
\item $-3 - 4 =$
\item $+15 + 6 =$
\item $-4 - 12 =$
\item $+9 - 5 =$
\item $-7 + 4 =$
\item $+2 - 9 =$
\item $-8 + 4 =$
\item $+6 - 1 =$
\item $-9 - 5 =$
\item $-2 + 9 =$
\end{multicols}
\end{enumerate}
\end{enumerate}
\end{document}
E ademais debes gardar o logotipo.pdf no mesmo cartafol no que copies co código, pois aparece no preámbulo do documento:
\fancyhead[R]{\includegraphics[height=1.5cm]{logotipo.pdf}} % Logotipo en el encabezado derecho
Podes descargalo desta páxina, por se queres probar o funcionamento:
https://drive.google.com/file/d/1aQ0GfUOP64uXrVJhxTgj8tqCFOHvUWGJ/view?usp=sharing
Seguidamente premes Ficheito > Exportar e escolles a opción PDF (XeLaTeX) (command) e seleccionas a opción “Current directory” e pinchas en Export. E o programa xera o ficheiro en formato pdf no mesmo cartafol que o ficheiro .tex
practica